Во светло на настаните за и околу protestira.me (Твитер хаш таг #protestiram) на блогот „Комуникации“ се посветивме малку повеќе на прегледи на анализите за улогата на социјалните мрежи во активизмот. Се разбира чепкајќи на оваа тема бргу сфативме дека доминантна тема во оваа област се скорешните „Јасмин револуции“ во арапскиот свет и улогата која ја имаа новите мрежи во случувањата во Тунис, Египет, и другите блискоистични земји. Oвој термин иако потекнува од тунискиот новинар Зиед Елхени (Zied El-Heni) беше прифатен и проширен од западните медиуми, додека во арапскиот свет не е често користен. Интересен е податокот дека „јасмин револуција“ беше и популарното ословување на протестите со кои сега веќе бившиот претседател ан Тунис Бен Али дојде на власт во 1987 година (каква иронија?).
Нејсе, една од поиздржаните и посериозни анализи на овие случувања излезе од „Dubai School of Government“ во која се подвлекува клучната улога на новите медиуми, особено на Фејсбук и Твитер. Се подвлекува дека „Арапската пролет“ има силно влијание не само врз владите и политиката, туку и на бизнисот (Social media played ‘arguably critical role’ in Arab uprisings, finds new report, Wallblog).
„Кога биле запрашани од каде се информирале за настаните во Египет, неверојатни 94.3% одговориле дека тоа се социјалните мрежи, повеќе од кој било друг медиум“. Некои од останатите клучни наоди се:
-бројот на корисници на Фејсбук се зголемил двојно од април 2010 до април 2011 (од 14 на речиси 28 милиони)
-бројот на корисници на Фејсбук се зголемил за една третина од почетокот на случувањатапочеток на 2011)
Египет е доминантиот корисник на Фејсбук во арапските земји, додека Твитер е попроширен во Турција (речиси 218,000) и Обединетите Арапски Емирати (ОАЕ), а потоа следуваат Египет, Саудиска Арабија и Кувајт.
Деталите погледнете ги во самиот извештај „Arab Social Media Report 2011“.
Колку да се одржи балансот, препорака и до текстот на Cory Doctorow „Networks are not always revolutionary“ од “The Guardian” кој од нешто поинаков агол ги анализира овие теми и дилеми нагласувајќи дека „социјалните мрежи можат да изложат и разоткријат дела на некој диктатор, но за успешна и ефикасна кампања потребни се и други фактори“ меѓу кои ја наведува „Ал Џезеира“ и нејзиното глобално влијание.
Што се однесува до некои оценки за социјалните мрежи за Македонија, кусо ќе ги пренесам изјавите за „Вест“ (фичринг и @razvigor) и „Форум“ и за тоа каква е нивната улога во #protestiram.
Вест ревија, 18.6.2011, „На Македонија и се случуваат граѓани“, А. Салтировска, Т. Јовановска.
Форум, 17.6, 2011, „Бунт против бруталноста“, К. Озимец.
Photo property by @tbogdanov
„Граѓаните, претежно оние помладите, во социјалните мрежи (за случајот Нешковски) најдоа погодна алатка за комуницирање, информирање, координирање и организирање во обид да истераат свои легитимни права и правдини и со цел заедно да побараат одговорност од институциите. Овој случај е многу различен од случајот „Кале“ каде социјалните мрежи беа инструмент за мобилизација за меѓуверски судири.
Генерално, социјалните мрежи се само комуникациско средство со кое поединци и групи, полесно и побрзо, изведуваат активности или процеси кои се веќе постоечки во општеството. Без разлика дали тие процеси се добри или лоши, самите социјални мрежи не ги генерираат процесите, одговорноста останува на оној кој ги користи.
Македонија не може да се споредува со арапските револуции. На земјава и треба интензивиран процес за отворање на институциите, преминување од вербална во активна фаза на процес во кој институциите навистина ќе бидат сервис на граѓаните, а не сервис на политичките партии, и ќе почнат да ги слушаат граѓаните на секојдневна основа, а не на 4 години или кога тоа тие ќе си го посакаат во маркетиншка смисла. Во тој процес на отворање, вклучување и партиципација на граѓаните, поттикнување на прогресивен граѓански активизам кој ќе го унапредува општеството, социјалните мрежи можат многу да придонесат“.
