Posts tagged macedonia

Неколку куси сентенци за стадиумот до кој стигнаа медиумите наши…

Фото: Алсат.мкИако ние од тимот кој работи на блог-мрежата  „Комуникации“ постојано сме во комуникација и интеракција со медиумите во Македонија, некако не се одваживме во последниот период  да дадеме некој поелабориран став или оценка за процесите кои се случуваат во домашните медиуми. Причините се бројни, но најважната беше да им се даде шанса на медиумите да го одработат своето, да го изодат развојниот пат, откако (во теорија) сé веќе беше кажано.

Елем, развојот на медиумите  е повеќе од бавен, интеграцијата на новите медиуми во информациско-комуникацискиот систем дава мешани резултати (бројни лоши, спорадични добри), а угледот и довербата во медиумите паѓаат континуирано, па рековме во неколку куси сентенци да дадеме наши проценки „шчо напраифме и шчо требит да праиме со медиумските вопроси“:

Традиционалните медиуми функционираат по инерција

  • Јавниот-комуникациски систем (т.е. медиумскиот систем) не функционира: јавниот сервис е со светлосни години далеку од својата вистинска функција, мнозинството од комерцијалните сервиси се политички подредени (во различни степени, сé до најсериозниот, целосна политичка инструментализација), а квалитетот на информациите е сé полош (се мисли на содржинско ниво, но често ова можете да го увидите и во лошиот стил, јазик,  „копи-пејст“ преводите и други грешки на елементарно рамниште).
  • Домашните медиуми сé уште функционираат по инерција и во склад со медиумските услови и фактори од крајот на минатиот век. Ова примарно подразбира две нивоа:
    • (1) Медиумите не се прилагодени на новата јавност и публика кои се развија во Македонија (како и сегде другде), која бара два типа услуги од медимите: (а) квалитетни брзи информации на повеќе канали, (б) квалитетни аналитички информации (вечер или ден потоа). Нема повеќе (класична) јавност, таа се трансфoрмира во своевидна (локална, лингвистички ориентирана) „комуникациска заедница“.  КОМУНИКАЦИСКАТА ЗАЕДНИЦА е тој нов социјален круг во чии рамки се одвива повеќенасочна и повеќемедиска комуникација.
    • (2) Циклусот на дистрибуирање на информациите е истиот со години (со ретки исклучоци на аналитички стории за печат и телевизија кои се подготвуваат повеќе денови): за печатените тој завршува горе-долу околу 16-17:00 часот, со што голем дел од информациите лесно стануваат бајати (среќа што Ратко Младиќ го уапсија четврток претпладне, да се случеше тоа попладне за него ќе читавме во весниците во сабота). Телевизиите работат во нешто порастегнат циклус, но и тој е динамичен во своја смисла и не дозволува поквалитетно обработени содржини). Овие елементарни рамки и дистрибутивен модел (како и редакциите кои го опслужуваат истиот тој модел) треба сериозно да се преиспитаат. Што има лошо во тоа печатеното издание да излегува првично наутро, со подобро собрани, средени и анализирани информации (да, да, за ова треба да се работи и попладне, навечер и сл.)?

На интернет забележлива е штурост и слаб квалитет на информациите

  • Веб-приказната е сé уште недораскажана, но бавноста на нејзиното развивање е прилично разочарувачка: кај печатените медиуми почна полека да се напушта моделот на интернетот како онлајн архива на печатеното издание, но штуроста на прес-вестите и слабиот квалитет на информациите  кои се пакуваат како „најнови вести“ не ги менува работите во квалитативна смисла. Пак е тоа некој про-форма чекор кој не му прави разлика на посетителот. Паниката од падот на продажбата на печатените копии се обидоа да ја ублажат со одложувања на веб-изданијата, па откако продажбата (нормално 🙂 не се промени или подобри, медиумите во трк почнаа порано да ги објавуваат за да не го изгубат и своето влијание. Интернетот треба да биде место за брзо, но и квалитетно информирање: со некакви трошки од информации работите не се менуваат. Електронските медиуми поопсежно го користат интернетот, главно за пласирање на видео содржините од своите прилози и интеракција со гледачите преку коментарите. Онлајн содржините често доцнат или пак користат недоволно квалитетни „плеери“ што искуството на следење преку интернет го прави доста макотрпно (лично, на пример, чекав емисија во која имав дадено изјава некои 10-тина дена, но актуелноста и на емисијата и на темата прилично се загуби по толку поминато време).
  • Новинарското јас е прилично избледнето. Она што е доминантен модел  во написите и прилозите е новинарот да воведе некоја тема и потоа целосно содржината на текстот да им ја препушти на изјавите на инволвираните и едисикојси експерти и други повикани. Едно лошо е пристрасен нафуран новинар, но неговот целосно отсуство од текстовите е спротивна крајност која е подеднакво негативна. Обично се става наслов пригоден и угоден на уредувачката политика и толку. Имаме медиуми без новинари, за жал (да повторам, исклучоци има, ПРОБЛЕМОТ е што тие се малцинство).

Што може да се очекува

  • „Сите за сé синдромот“на домашните медиуми уште опстојува. Медиумите во Македонија ќе мора да ја научат лекцијата дека не може еден медиум да известува за сé, од висока политика, до трач вести (ова важи за печатените, електронските некако ги поделија тие содржини). Одењето премногу во широчина нужно резултира во обемни површни содржини кои немаат вредност. Весниците најногу загубија од својата информациска вредност, како од побрзата телевизија, така и од супер-брзиот интернет. Нивното место во новиот медиумски систем е пред сé аналитичко и длабинско известување за актуелностите и најважните прашања во општеството, внесување на некаква трезвеност, по тресковидниот бран на електронските медиуми. Во теоријата на медиумите се наведува дека во за неколку години на пазарот ќе има место само за два типа дневни весници: таблоиди и аналитички ориентирани печатени медиуми.

Новите медиуми се сервис на граѓаните

Често се слуша во политичкиот жаргон дека избраните функционери ќе се погрижат администрацијата и институциите да станат „сервис на граѓаните“. Е па дојде време и тоа прашање да се ажурира малку.

Сѐ што треба политичарите да сторат е да ги имплементираат можностите на новите технологии и медиуми, и практично да го овозможат толку глорифицираниот институциски сервис за граѓаните. Новите медиуми и дигитални технологии го имаат сиот капацитет речиси инстантно да станат вистински сервис каков што им треба на граѓаните.

Показна вежба на оваа тема од „Citizens Service“веб-страницата. Што е најдобро, за вакви онлајн проекти кои навистина можат да ни го поедностават животот не требаат огромни инвестиции, доволно е мала промена на свеста и планска примена на новите медиуми во нашите инситуции, vis-a-vis граѓаните.

Развој на локалните статии на Википедија

Овој, пролетен семестар на Њујорк Универзитетот ги одржувам предавањата по предметот Вовед во нови медиуми. Првата задача за студентите беше да помогнат во развојот на локалните статии на Википедија.

Им ветив дека ќе ги промовирам нивните активности и дека ќе замолам повеќе луѓе да се вклучат во дефинирањето и опшувањето на некои термини од соодвенава област.

Епа, баш затоа го пишувам постов. Тие веќе се активни таму, а ти можеш со или без регистрирана сметка да се приклучиш.

Сега за сега, термините на кои тие беа активни се:

Наскоро ќе има уште, но секако не треба да се заборават и другите веќе постоечки написи од категоријата Интернет.

TIME.mk надграден и проширен

Онлајн сервисот за вести „TIME.mk“ беше спомнат во неколку поста на овој блог (еве еден од нив, „Кога алгоритмот е уредник“, 28.10.2008), но заради динамиката на развојот на овој сервис, се чини дека секогаш има нешто ново и дополнително да се каже за него. Особено во последниов период, детали подолу.

Оние што беа присутни на декемвриската дискусија во Точка за интернет апликациите, низ презентацијата на проф. Игор Трајковски можеа директно да се запознаат со работата и приказната за и околу TIME.mk. За остатокот од светот што не беше таму, останува да се утеши со презентацијата „TIME.mk – a new approach to news“ која беше прикажана во текот на средбата.

За ТIME.mk некоку генералии:

TIME.MK е компјутерски генериран сајт за вести кој агрегира наслови (и линкува до содржини) до 26 македонски извори на вести, ги групира по сличност на содржини, и ги рангира според нивното значење. Изворите се следни: А1, Сител, Канал 5, Телма, Алсат-М, МТВ, Алфа ТВ, Макфакс, Нетпрес, Брокер, Кирилица, ИдиВиди, ЗаЗабава, Нова Македонија, Дневник, Утрински Весник, Вечер, Вест, Време, Форум, BBC, SETimes, Радио Слободна Европа, Курир, Он.нет and Кајгана. Селекцијата и рангирањето на вестите се врши преку алгоритми и е целосно компјутерски регулирано. Се рангираат соодветни карактеристики на вестите и нивните содржини, како што се: новоста, изворот, релевантноста и разноликоста. Како резултат на ваквата методологија вестите не се обременети од политичка селекција, пристрасен поглед или каква било идеолологија, која збирно му остава на читателот да ја избере перспективата или изворот за кој е заинтерсиран (TIME.mk about).

Упте неколку специфики на овој сервис:

  • TIME.mk секој ден анализира околу 3500 вести кои се наоѓаат на веб страниците на 33 извори
    (тука не се вклучени нивните архиви).
  • Од вкупно 3500 вести, нови (објавени во тековниот ден) се околу 1200 (освен во недела),
    а останатите се од претходните денови.
  • Од 1200 дневни вести, околу 150 се дупликати, т.е. за секоја од тие 150 вести
    постои вест во останатите 1050 која е скоро идентична. Тоа значи дека повеќе од 10%
    од дневните вести се преземаат од некој извор и непроменети се проследуваат.
  • TIME.mk не користи никаков комерцијален или бесплатен софтвер.

Сервисот е прилично динамичен и благодарение на посветеноста на својот автор постојано се развива, а последните 2 додатоци на овој онлајн сервис се проширената листа на домашни извори на вести, како и додавањето на изборот на најважните светски вести според Google News сервисот. Непосрeдно пред тоа беше надграден и самиот пребарувач на вести.

Во доменот на моите кориснички побарувања, сервисот е извонредно развиен и организиран, но ако се земат предвид различните онлајн навики и методики, постои уште простор за подобрување (РСС, некаков вид прегледна архива, и сл). Не се сомневам дека така и ќе биде.

Дигитализација и нови платформи

Со мало задоцнување, неколку белешки и впечатоци од вчераодржаната конференција „Дигитализација и нови платформи“ во организација на ОБСЕ (Оддел за развој на медиумите) и во соработка со Советот за радиодифузија (СРД), Агенцијата за електронски комуникации (АЕК) и Центарот за развој на медиуми.

Преминот од аналогни кон дигитални платформи и новите платформи за дистрибуирање на аудио-визуелните содржини, како и бизнис предизвиците во дигиталната околина се во фокусот на конференцијата која започна денес (заврши вчера 🙂 во Скопје…конференцијата посветена на дигитализација на медиумите и новите платформи за аудио-визуелни содржини доведе заедно 70 претставници од секторите за радиодифузија и маркетинг, како и телеком операторите. (да дискутираат) околу најдобрите и најодржливи бизнис модели за националните и регионалните радиодифузери.

Неколку пост-фестум поенти според МИА:

Димитар Букувалов од Министерството за транспорт и врски, во своето обраќање истакна дека Македонија согласно Спогодбата за стабилизација и асоцијација го усогласува националното со европското законодавство. „Во делот на радиодифузијата претстои голем предизвик – имплементирање на новата директива за аудио и визулени медиумски сервиси. Имплементацијата е поголем предизвик од причина што нејзиното идно успешно спроведување зависи од степенот на развиена свест кај деловниот сектор, но и постоечките капацитети на регулаторните тела, рече Букувалов“.

На самиот настан беа присутни сите членови на „Центарот за нови медиуми“ (не сме многу), па толку колку што дозволуваа околностите се вклучивме во дискусискиот дел на овој настан. Самите впечатоци најнепосредно ги „твиткавме“. Впечаток беше дека се работи за собир кој маркираше на „basic“-ниво траекторија на развојот на медиумите во периодот до 2015 година преку процесот на нивна дигитализација.

Презентацијата од СРД  беше интересна во смисла на промоција на некои податоци и планови кои во голема мера ќе влијаат како домашните радиодифузери ќе се однесуваат на пазарот до 2015 година, кога ќе треба целосно да се премине на дигитален систем, а аналогниот систем („сос“ антени) ќе треба да се укине (нагласок на „треба“). За почеток ќе им го сменат името (типично за нас, прво се менува формалното, па долго се останува само на тоа), па истите нема да бидат радиодифузери, ами „даватели на аудио-визуелни услуги“. Во меѓувреме многу комисии, тендери, и слични бирократури.

Од ресорното минитсерство (Транспорт и врски) беше споменато дека во 2009 ќе се менува законот за радиодифузна дејност.

Во поладневниот дел стана повеќе збор за новите бизнис модели во новото дигитално опкружение и како економската логика на медиумите МОРА (нагласок мој) да се смени.

ПС: Се надевам сево ова ќе даде резултати кои ќе стасаат до самиот корисник. Интересно е како се „зрачи“ идеологијата на овие промени: (а) „според директивите на ЕУ“ и (б) „многу подобар квалитет“ : (а) Порано директивите стигаа од Капеју сега од Ију, се се менува само остануваат директивите, (б) никој не спомнува дека за џабе нема да има ништо, ако не си во дигиталната мрежа, ќе можеш да гледаш само сателитски фри-канали, но и за тоа ти треба опрема.

Интервју со Robin Hamman од BBC

Интевју со Robin Hamman направено на Glocal 2.0 Blogging: Evolution treated as revolution. Направено од Дамјан од It.com.mk, треа 33 минути, што значи има многу работи внатре 🙂

Continue reading

Glocal 2.0 – статистика

Photo by Robin Hamman

Помина. Заврши во саботата некаде околу ручек. Траеше три дена. Секако ова е најлошиот можен обид, да се претстави. Во бројки. Но, содржината зад тие бројки појаснува како всушност помина Glocal 2.0 Blogging: Evolution Treated as Revolution.

21 презентација на лице место
2 најавени презентации комплетно ги немаше
1 најавена презентација во својот термин беше пуштена како видео
1 презентација не стаса на време за да биде пуштена, но сепак ја има онлајн
1 ненајавана презентација беше пуштена како видео
13 од вкупниот број на презентации беа од македонци

1 Yahoo цевка беше направена: tracking glocal conference

131 фотографија со тагот glocal20 има на flickr, (засега)

60+ пораки има на twitter со glocal20 таг

30+ присутни имаше секоја сесија, нормално просекот беше повисок

8 презентации (без овие што се видео) се веќе онлајн (1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8)

Знам, имало и ќе има и подобри полоши конференции, но кога ќе се земат предвид сите позитивни и негативни фактори кој влијаеја на оваа, и кога ќе се спореди со очекувањата на некои од нас, останува заклучокот дека помина една конференција која ги надмина очекувањата.

Она што е најважно на ваквите настание поврзувањето, запознавањето и дружењето, а тоа ми се чини не недостасуваше. Муабетите за Glocal 2.0 допрва ќе следат. Ќе се појави и видео и аудио материјал од истата, а ќе се публикуваат и трудовите.

Лично има благодарам на сите кој на кој било начин беа дел од овој настан, искрено мене многу ми значеше.

Глокал 2.0 по првиот ден

Првиот ден помина одлично.

Се беше на време, до секунда. Немаше сериозни промени во програмата. Учесникот од Белорусија не дојде ама затоа дополнивме со кратка видео презентација од Paul Bradshaw. Може да се поглдне на Seesmic: Message to Glocal 2.0 conference

Како што очекувавме веќе има доста материјал онлајн за конференцијава па слободно може човек да ја следи и така. Robin Hamman веднаш по негоавта одлична презентација направи YahooPipe кој ја собира сета соджина со таг glocal20. Може да се најде се во оваа цевка тука: Tracking glocal conference

Continue reading

Два дена пред Glocal 2.0

Е, да. Останаа само уште два дена пред настанот на кој бев посветен изминативе неколку месеци, интернационалната конференција Глокал, овојпат со тренди наставка 2.0, не само заради тоа дека е втора туку дека темите се такви.

Во четврток сабајле започнува воведната сесија на која освен најавената програма веројатно ќе има уште едно пријатно изненадување со цел пренесување на актуелната дискусија на тема блогови, новинарство, медиуми, веб 2.0 итн. и тука, во Скопје во Македонија. Но да не пишувам пред рака, чекам финална потврда, ако бидне, ќе пишам нов пост 🙂

Сега за сега останува да се најави она што е сигурно.

А сигурно е дека неофицијално конференцијта односно дружењето по повод неа ќе започне ден порано и тоа на Сподели Кино во Точка, во 20.00 каде ќе направиме мал вовед со неколку (можеби веќе видени) клипчиња за потоа во неформална атмосфера да се размуабетиме на темите кои ќе се верглаат следните три дена во Сарај (за тие што не знаат Универзитетот Њујорк е таму). Нели јасно е, како и на целата конференција, присуството е отворено, без најави или резервации.

Е, исто така, сигурно е и дека, според планот, во сабота околу ручек (14:00 – 17:00) ќе има две работилници (основно и напредно блогирање). Ова ќе биде единствениот дел од конференцијата каде официјален јазик ќе биде македонски. За реализација на двете паралелни работилници се погрижија Анастас и Милош. Анастас веќе пиша што ќе содржи неговата, и слободно доколку сте заинтересирани можете да резервирате место таму, а Милош ми го испрати следниов опис за содржината на неговата сесија за основи на блогирањето:

Вовед

* Што се блогови
* Кратка историја
* Често користени термини
* Анатомијата на еден блог
* Регистрација и креирање на блог

Основни техники на блогирање

* Подесување на изгледот на блогот
* Пишување вести
* Постови, коментари, категории и семантички врски
* Додавање мултимедијална содржина
* Управување со блог – пријатели

Доколку сакате да присуствувате на некоја од работилнициве пишете коментар или меил за да можеме да го испланираме приближно бројот на учесници. доколку сакате да присуствувате на некоја од сесиите, убаво разгледајте ја програмата уште еднаш и појавете се на време.

Веројатно до самиот поцеток ќе пишам уште еден пост повторно на истава тема, ама ај еве уште сеа да посочам. Официјален таг на конференцијта ќе биде glocal20 :), што зачи се што ќе објавувате а е поврзано со неа, било пожелно да го содржи овој таг за да може да ги собереме сите реакции и пишувања.